سکته مغزی چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟
با وجود پیشرفت‌های زیادی که در زمینه پزشکی صورت گرفته است، اما همچنان سکته مغزی دومین عامل مرگومیر و یکی از دلایل اصلی معلولیت‌ها و ناتوانی‌ها در سراسر جهان است. سکته مغزی معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که خون‌رسانی به بخشی از مغز قطع شود و یا کاهش یابد؛ چرا که این وضعیت مانع از دریافت اکسیژن و مواد مغذی توسط مغز می‌شود. در چنین شرایطی سلول‌های مغز در عرض چند دقیقه شروع به مردن می‌کنند. به همین دلیل، سکته مغزی یک وضعیت اورژانس پزشکی محسوب می‌شود و درمان سریع آن بسیار مهم است.
اصولا اقدامات اولیه به موقع می‌تواند آسیب مغزی و سایر عوارض را کاهش دهد.
انواع سکته مغزی از خفیف تا شدید
انواع سکته مغزی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند؛ حمله ایسکمیک گذرا (TIA)، سکته مغزی ایسکمیک یا انسدادی و سکته مغزی هموراژیک. اصولا نوع سکته مغزی بر روند درمان و بهبودی بیمار تأثیر می‌گذارد. در ادامه به جزئیات هرکدام اشاره خواهیم کرد.
علل بروز سکته مغزی در سنین مختلف
علت بروز سکته مغزی در سنین مختلف، به نوع سکته مغزی بستگی دارد که در بالا به آن‌ها اشاره شد. عوامل بسیاری می‌توانند خطر بروز سکته مغزی را در شما افزایش دهند. مواردی مانند:
آنچه درباره سکته مغزی نمی‌دانید:
اضافه وزن یا چاقی
کم تحرکی
نوشیدن زیاد الکل
استفاده از داروهای غیرقانونی مانند کوکائین و مت آمفتامین
فشار خون بالای کنترل نشده
سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار
کلسترول بالای کنترل نشده
دیابت
بیماری آپنه انسدادی خواب
بیماری‌های قلبی عروقی از جمله نارسایی قلبی، عفونت قلب، ریتم غیرطبیعی قلب
داشتن سابقه شخصی یا خانوادگی از انواع سکته مغزی
از آنجایی که درصد شیوع عوامل بالا در افراد ۵۵ سال به بالا بیشتر از افراد جوان است؛ احتمال بروز سکته مغزی در افراد میانسال و سالمندان بیشتر است. برای دریافت دکتر مغز و اعصاب انلاین و پیشگیری از آن با پزشکان پذیرش ۲۴ در ارتباط باشید. باید گفت خطر بروز سکته مغزی طبق آمار در مردان بیشتر از زنان است. زنان معمولاً به علت فیزیولوژی متفاوت خود، در سنین بالاتر دچار این عارضه می‌شوند و به همین دلیل احتمال مرگ در اثر سکته مغزی در آن‌ها بیشتر از مردان است. از طرفی استفاده از قرص‌های ضدبارداری یا هورمون‌درمانی که شامل استروژن است و اصولا برای خانم‌ها انجام می‌شود؛ خطر سکته را افزایش می‌دهد. از احتمال بروز سکته در کودکان به علت چاقی و عدم تحرک غافل نشوید. بخصوص اگر سابقه خانوادگی داشته باشند.
علائم سکته مغزی
برخی از گزینه‌های درمانی اگر بلافاصله پس از شروع سکته مغزی استفاده شوند، بسیار موثر خواهند بود. پس دانستن علائم سکته مغزی بسیار مفید است تا بتوانید به سرعت عمل کنید.
به طور کلی علائم رایج سکته مغزی عبارتند از:
فلج‌شدگی اندام‌ها
بی‌حسی یا ضعف در بازو، صورت و پا، به ویژه در یک طرف بدن
مشکل در گفتار یا درک گفتار
گیجی
مبهم صحبت کردن
مشکلات بینایی مانند مشکل در بینایی یک یا هر دو چشم با تاری دید و دوبینی
مشکل در راه رفتن
از دست دادن تعادل یا هماهنگی
سرگیجه
سردرد شدید و ناگهانی با علت نامعلوم
سکته مغزی نیاز به مراقبت‌های اورژانس پزشکی دارد. اگر فکر می‌کنید شما یا شخص دیگری طبق علائم ذکر شده سکته کرده‌اید؛ بلافاصله از کسی بخواهید با ۱۱۵ تماس بگیرد. درمان سریع، کلید اصلی پیشگیری از بروز آسیب مغزی دائم یا موقت، ناتوانی یا معلولیت طولانی‌مدت و حتی مرگ است.
علائم سکته مغزی در زنان
در حالی که برخی از علائم سکته مغزی در زنان و مردان یکسان است؛ اما احتمال بروز برخی از آن‌ها در زنان بیشتر است. علائم سکته مغزی که بیشتر در زنان رخ می‌دهد شامل موارد زیر است:
حالت تهوع یا استفراغ
توهم
درد
ضعف عمومی
تنگی نفس یا مشکلات تنفس
غش کردن یا از دست دادن هوشیاری
تشنج
گیجی و عدم امکان پاسخگویی
تغییرات رفتاری ناگهانی به ویژه افزایش تحریک‌پذیری
علائم سکته مغزی در مردان
علائم سکته مغزی که بیشتر در مردان رخ می‌دهد شامل موارد زیر است:
افتادگی و فلج موقتی یک طرف صورت
تکلم نامفهوم، مشکل در گفتار و در درک سایر گفتارها
ضعف عضلانی در یک طرف بدن
عوارض رایج سکته مغزی
بسته به اینکه در اثر سکته کدام قسمت از مغز تحت تأثیر قرار بگیرد، گاهی معلولیت موقت یا دائمی ایجاد می‌شود. از دیگر عوارض آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ممکن است از یک طرف بدن فلج شوید (فلجی یک طرفه بدن) و یا کنترل برخی از عضلات یک طرف صورت یا یک بازوی خود را از دست دهید.
سکته مغزی ممکن است بر کنترل عضلات دهان و گلو تأثیر بگذارد و صحبت کردن، بلعیدن یا غذا خوردن را برای شما دشوار کند. همچنین ممکن است در گفتار یا حتی درک آن مشکل داشته باشید.
بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، با مشکل از دست دادن حافظه روبه رو می‌شوند. بعضی ممکن است در تفکر، استدلال، قضاوت و درک مفاهیم مشکل داشته باشند.
افرادی که سکته می‌کنند؛ ممکن است در کنترل احساسات خود مشکل بیشتری داشته باشند یا حتی ممکن است دچار افسردگی شوند.
درد، بی‌حسی یا سایر احساسات غیرمعمول ممکن است در قسمت‌های مختلف بدن تحت تأثیر سکته مغزی ایجاد شود.
افرادی که سکته کرده‌اند معمولا در نظافت و انجام کارهای روزمره به کمک نیاز دارند.
بهترین روش پیشگیری از بروز سکته مغزی
کنترل فاکتورهای خطر سکته مغزی، پیروی از توصیه‌های پزشک و اتخاذ یک سبک زندگی سالم بهترین اقداماتی هستند که می‌توانید برای پیشگیری از بروز سکته مغزی انجام دهید. از نظر پزشکان، بسیاری از راهکارهای پیشگیری از سکته مغزی همان راهکارهای پیشگیری از بیماری‌های قلبی هستند.
راهکارهایی مانند:
کنترل فشار خون بالا و مدیریت دیابت تحت نظر پزشک
کاهش مصرف غذاهای حاوی کلسترول و چربی اشباع شده بالا
ترک مصرف دخانیات
حفظ وزن سالم
خوردن مداوم رژیم غذایی غنی از میوه و سبزیجات
ورزش منظم
عدم نوشیدن الکل
درمان بیماری آپنه انسدادی خواب (OSA)
پرهیز از مصرف داروهای غیرقانونی
سکته مغزی در کودکان
سکته مغزی کودکان یک بیماری نادر است که سالانه ۴۰۰۰ نوزاد تازه متولد شده و ۲۰۰۰ کودک را در جهان درگیر می‌کند. به همین دلیل یکی از ۱۰ علت اصلی مرگومیر در کودکان است.
علت بروز آن دقیقا مانند بزرگسالان ناشی از جریان خون ناکافی یا خونریزی بیش از حد در مغز است. در نهایت می‌تواند باعث ناتوانی عصبی با خطر طولانی‌مدت اختلال شناختی و حرکتی در کودکان و نوزادان شود. از دلایل اصلی بروز آن در کودکان می‌توان به بیماری قلبی، مشکلات در رگ‌های خونی تأمین‌کننده مغز، اختلالات لخته شدن خون و بیماری کم‌خونی داسی‌شکل اشاره کرد.
سکته مغزی در سالمندان
طبق آمار، احتمال بروز سکته مغزی با افزایش سن افزایش می‌یابد. به طوری که امروزه تقریباً ۵۰٪ از کل سکته‌های مغزی در افراد بالای ۷۵ سال و ۳۰٪ در افراد بالای ۸۵ سال رخ می‌دهد. پس باید سالمندان سبک زندگی سالمی به کار بگیرند، تحت نظر پزشک باشند و مدام چکاب انجام بدهند و به طور کل با رعایت نکات پیشگیری ذکر شده از خود محافظت کنند. چرا که نباید فراموش کرد که بدن یک سالمند به اندازه یک فرد جوان، قدرت تحمل عوارض سکته مغزی و بازیابی دوباره را ندارد. پزشکان حاضر در پذیرش ۲۴ می‌توانند در این زمینه به سالمندان عزیز خدمات لازم را بدون نیاز به مراجعه حضوری ارائه بدهند.
روش‌های درمان سکته مغزی
ارزیابی مناسب پزشکی و درمان سریع، برای بهبودی از سکته مغزی حیاتی است.
نوع روش‌های درمانی سکته مغزی به نوع آن بستگی دارد:
نحوه درمان سکته ایسکمیک و TIA
تجویز داروهای ضد پلاکت و ضد انعقاد خون
تجویز داروهای تجزیه‌کننده لخته خون
ترومبکتومی مکانیکی که در طی آن پزشک یک کاتتر را به یک رگ خونی بزرگ در داخل سر وارد می‌کند. سپس از دستگاهی برای بیرون آوردن لخته از رگ و گاهی قرار دادن استنت برای حمایت از دیواره‌های شریان استفاده می‌شود. این عمل جراحی در صورتی موفقیت‌آمیز است که ۶ تا ۲۴ ساعت پس از شروع سکته مغزی انجام شود.
در موارد نادری که سایر روش‌های درمانی موثر نیستند، پزشک ممکن است از جراحی باز برای برداشتن لخته خون و پلاک از شریان‌ها استفاده کند.
کلینیک توانبخشی دکتر نظری با در اختیار داشتن تیم تخصصی مجرب و بروزترین ابزار در خدمت بیماران عزیز می باشد. برای دریافت وقت مشاوره و ویزیت آنلاین از طریق نوبت دهی سایت اقدام کرده یا با شماره تلفن های کلینیک در تماس باشید یا از امکان ویزیت آنلاین سایت استفاده نمایید.
آدرس:
تهران، میرداماد، تقاطع شریعتی میرداماد، پلاک 2 واحد 5 - 09016391575 - 02122921489
نظری موجود نیست