شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که هر چقدر هم بخوابید، احساس خستگی می‌کنید و انرژی ندارید. علت این موضوع چیست؟
احساس خستگی مداوم را خیلی از افراد تجربه می‌کنند. براساس فراتحلیلی که سال ۲۰۲۳ منتشر شد و ۹۱ مطالعه از سه قاره را مورد بررسی قرار داده بود، از هر ۵ بزرگسال در جهان، یک نفر با اینکه دچار بیماری زمینه‌ای نیست، خستگی عمومی را تا شش ماه تجربه کرده بود. در ایالات متحده، ۴۴ درصد از بیش از هزار فرد بزرگسالی که در سال ۲۰۱۹ توسط بنیاد ملی خواب مورد بررسی قرار گرفتند، گفتند بین دو تا چهار روز در هفته احساس خواب آلودگی می‌کنند. نظرسنجی سال ۲۰۲۲ شرکت YouGov از حدود ۱۷۰۰ نفر نشان داد از هشت بزرگسال در بریتانیا، یک نفر همیشه خسته است و یک چهارم بیشتر اوقات احساس خستگی می‌کنند. خستگی در زنان صرف‌نظر از این موضوع که بچه داشتند یا نه، بیشتر بود و این یافته در مطالعات مختلف تکرار شده بود.
با وجود فراگیر بودن خستگی مداوم، درک دانشمندان از خستگی، اینکه چه چیزی موجب آن می‌شود، چگونه بدن و مغز ما را تغییر می‌دهد و همچنین بهترین روش مقابله با آن بسیار محدود است. حتی تعریف خستگی نیز دشوار بوده است. خستگی با خواب‌آلودگی که تمایل بیشتر برای خوابیدن است، متفاوت است. البته این دو به هم مرتبط هستند، اما خستگی چند بعدی‌تر است.
خواب بی‌کیفیت می‌تواند در ایجاد احساس خستگی نقش داشته باشد.
به روش‌های زیادی می‌توانیم احساس خستگی کنیم. به عنوان مثال، خستگی جسمی وجود دارد که نوعی خستگی است که ممکن است پس از پیاده‌روی
خستگی در محل کار عملکرد و رهبری را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد
خستگی می‌تواند شامل جنبه‌های شناختی و عاطفی نیز باشد که توضیح می‌دهد چرا وقتی خسته هستیم، ممکن است مه مغزی را تجربه کنیم و انجام کارها برایمان سخت باشد یا با اطرافیانمان تند برخورد کنیم.
در دهه گذشته سرانجام دانشمندان به خاطر پیشرفت در فناوری‌های تصویر برداری و آزمایش‌های بیوشیمیایی که به ما این امکان را می‌دهد تغییرات مغز را در زمان واقعی مشاهده کنیم، موفق شده‌اند جنبه‌های دیگر خستگی را مطالعه کنند.
خستگی می‌تواند به دلایل بی‌شماری ایجاد شود. خستگی نشانه بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات مزمن ازجمله سرطان، ام‌اس، کووید طولانی‌مدت، افسردگی و انسفالومیلیت میالژیک است. خستگی همچنین می‌تواند ناشی از دلایل کمتر جدی باشد.
مهم است که بین خستگی مرتبط با بیماری و خستگی غیرمرتبط با بیماری تمایز قائل شویم. اگر بتوانیم انواع مختلف خستگی را از هم تمایز دهیم، ممکن است بتوانیم به‌طور متفاوتی با آن‌ها مقابله کنیم و راه‌حل‌های متناسب با هر کدام ارائه دهیم.»
اهمیت کیفیت خواب
فواید خواب کافی بارها مورد تاکید قرار گرفته است. مقدار خوابی که بزرگسالان نیاز دارند، متفاوت است، اما بیشتر افراد به هفت ساعت یا بیشتر خواب شبانه نیاز دارند و کارشناسان ۷ تا ۹ ساعت خواب را توصیه می‌کنند.
بدون خواب، بدن ما قادر به ترمیم عضلات، تقویت ایمنی، تنظیم عواطف، تثبیت خاطرات و اطلاعات جدید و موارد مهم دیگر نخواهد بود. افرادی که برای مدت‌های طولانی احساس خستگی می‌کنند، نسبت‌به جمعیت عمومی دارای خطر بالاتر مرگ هستند و همچنین درمعرض خطر بالاتر ابتلا به اضطراب و افسردگی قرار دارند.
در برخی موارد، خستگی نشانه بیماری است
استراحت ناکافی می‌تواند به سردرد و سایر دردهای جسمی منجر شود و همچنین موجب احساس تحریک‌پذیری، خلق‌وخوی پایین و وضعیت روانی غیرمتمرکز شود.
خستگی می‌تواند در محل کار نیز تاثیر منفی داشته باشد و عملکرد و رهبری را تحت‌تاثیر قرار دهد.
خستگی می‌تواند پیامدهای ویرانگری نیز داشته باشد. در بریتانیا، خستگی علت اصلی ۲۰ درصد تصادفات در جاده‌های اصلی است. خطای انسانی مرتبط با خستگی یا کمبود خواب نیز همراه با عوامل دیگر در بسیاری از فجایع ناشی از انسان ازجمله حادثه انفجار شاتل فضایی چلنجر و نشت نفت اکسون والدز دخیل بوده است.
اما خواب کافی فقط بخشی از معادله است. کیفیت خواب نیز اهمیت دارد. خواب بهتر ولی کوتاه‌تر بهتر از خواب طولانی‌تر اما بی‌کیفیت است. اگر خوابتان مرتبا قطع شود، احساس شادابی کمتری خواهید کرد.
وقتی می‌خوابیم، مغز فرایندهای خارجی را متوقف می‌کند. نورون‌های درحال استراحت فضایی برای مایع مغزی‌نخاعی که اطراف مغز را احاطه کرده است، ایجاد می‌کنند تا مواد زائدی مانند پلاک‌های چسبنده آمیلوئید بتا را که با بیماری آلزایمر ارتباط دارد، پاک‌سازی کنند.
این سیستم پاک‌سازی مواد زائد سیستم گلیمفاتیک نامیده می‌شود. طی خوابی که به‌طور مداوم قطع می‌شود و موثر نیست، سموم زیادی از مغز پاک نمی‌شوند.
خوابی که مدام قطع می‌شود، چندان آرامش‌بخش نیست. زمان خواب مهم است. هماهنگی خواب با ریتم‌های شبانه‌روزی طبیعی ما (ساعت درونی ۲۴ ساعته مغز که چرخه‌های هشیاری و خواب‌آلودگی را تنظیم می‌کند) بهترین استراحت را به دنبال دارد. این امر توضیح می‌دهد که چرا شب‌کاری اغلب با پیامدهای سلامتی نامطلوب از سوزش سردل گرفته تا دیابت همراه است.
خواب بهتر ولی کوتاه‌تر بهتر از خواب طولانی‌تر اما بی‌کیفیت است
اگر همان هشت ساعت خواب را داشته باشید اما در جریان دوره شبانه‌روزی منظم نباشد، تقریبا خواب REM را ندارید و از مزیت‌های آن بهرمند نخواهید شد. خواب REM بسیار کم یا نامنظم با افسردگی، زوال عقل، پارکینسون و مشکلات شناختی دیگر مرتبط است.
اگر هر روز در ساعت مشخصی به رختخواب بروید، خواب مؤثرتر است.
آزمایش خون همه چیز را نشان نمی‌دهد، به همین دلیل گرفتن تاریخچه بالینی جامع فرد نیز مهم است. در افراد سالم، ما به نقش عواملی مانند ورزش، خواب، رژیم غذایی و سلامت روان توجه می‌کنیم و عواملی را مورد توجه قرار می‌دهیم که ممکن است برای هر فرد مهم باشد.
استرس نیز نقش مهمی در خستگی دارد. مطالعه‌ای از سال ۲۰۲۲ از بیش از ۱۶۲۰۰ کارمند دولتی در چین نشان داد کسانی که رویدادهای استرس‌زای زندگی را تجربه کرده‌اند، دو برابر بیشتر از دیگران احساس خستگی را گزارش می‌کردند.
وقتی استرس داریم، بدن هورمون کورتیزول را تولید می‌کند که دمای بدن و ضربان قلب ما را افزایش می‌دهد تا ما را برای رویارویی با تهدید آماده کند. سطح کورتیزول به‌طور طبیعی در طول روز در نوسان است، اما وقتی سطح آن به‌طور پیوسته بالا بماند، خواب را مختل می‌کند.
کم‌آبی یکی دیگر از دلایل اصلی خستگی است. علت‌های معمول دیگر عبارتند از کافئین و الکل که مردم غالبا تاثیر آن‌ها بر کیفیت خواب خود را دست‌کم می‌گیرند.
الکل خصوصا نزدیک زمان خواب می‌تواند به روش‌های مختلفی بر کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد: تشدید مشکلات تنفسی، برهم زدن چرخه شبانه‌روزی و ممانعت از خواب REM. اغلب ممکن است در اولین چرخه خواب کمی سریع‌تر به خواب بروید و خواب عمیق‌تری داشته باشید. اما پس از آن، ما را به سبک‌ترین مرحله خواب می‌برد و باعث بیداری بیشتر و تولید کورتیزول بیشتر در طول شب می‌شود.
داشتن رژیم غذایی متعادل، رفع کمبودهای تغذیه‌ای، حفظ بهداشت خواب خوب، مدیریت استرس ازطریق تکنیک‌هایی مانند ذهن‌آگاهی، فعالیت بدنی منظم، اطمینان از آبرسانی مناسب، درنظر گرفتن مداخله‌های درمانی مانند رفتار درمانی شناختی و ایجاد شبکه حمایتی، به تقویت سطح انرژی کمک می‌کند.
کلینیک توانبخشی دکتر نظری با در اختیار داشتن تیم تخصصی مجرب و بروزترین ابزار در خدمت بیماران عزیز می باشد. برای دریافت وقت مشاوره و ویزیت آنلاین از طریق نوبت دهی سایت اقدام کرده یا با شماره تلفن های کلینیک در تماس باشید یا از امکان ویزیت آنلاین سایت استفاده نمایید.
آدرس:
تهران، میرداماد، تقاطع شریعتی میرداماد، پلاک 2 واحد 5 - 09016391575 - 02122921489
نظری موجود نیست