آرتروز یک بیماری تخریبی در مفصل است که ازآن به بیماری مفصلی پیشرونده یاد می‌شود. از این بیماری به نام‌های استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز یاد می‌کنند. تخریب پیشرونده مفصل در جامعه ما به نام آرتروز معروف است. با توجه به اینکه بیماری با افزایش سن پیشرفت می‌کند به آرتریت پیری نیز معروف است. علاوه برسن، علل ژنتیکی، نوع شغل و حرفه، چاقی، عوامل هورمونی و نژاد نیز می‌تواند در بروزاین بیماری دخیل باشند.
مهمترین مشخصه آرتروز، تخریب تدریجی غضروف مفصلی است. قسمت دو انتهای هر استخوان، از غضروف که بافتی است انعطاف‌پذیر ساخته شده‌است. با شروع بیماری آرتروز زانو، غضروف انتهای تحتانی استخوان فمور (ران) و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشت‌نی به تدریج دچار تغییرات تخریبی (دژنراتیو) می‌گردد. به همین ترتیب درگیری و آسیب غضروف کشکک به آرتروز این ناحیه منجر می‌شود؛ بنابراین آرتروز مفصل زانو در دو ناحیه تیبیوفمورال (مفصلی که بین استخوان ران و ساق ایجاد می‌شود) و مفصل کشککی-رانی می‌تواند ایجاد شود.
محدوده سنی بروزاستئوارتریت زانو50تا70سالگی است که درسنین بالا می تواند بسیارپیچیده باشد.استئوارتریت زانودرزنان بیشترازمردان شایع است وعمومابرهردو زانو اثرمی گذارند.انجام جراحی هایی درگذشته نیز ممکن است عامل بروزاستئواریت باشد.
عواملی که آرتروز زانو را تشدید می کند:
1- ضربه
2-پارگی عناصر مفصل زانو (مثلاً منیسک‌ها، رباط‌ها و کپسول مفصلی)
3-شکستگی‌ها ی درون مفصلی و دررفتگی‌ها
4-وجود بیماری‌های مفصلی (همانند آرتریت روماتوئید یا بیماری عفونی در مفصل و…)
5-تغییر شکل‌ها (دفورمیتی‌ها) ی مفصل زانو که عبارتنداز:
پای ضربدری
پای پرانتزی
خم شدن مفصل زانو
حرکت بیش از اندازه مفصل به سمت عقب یا عقب زدگی زانو (هیپراکستنشن زانو)
6-عدم کنترل فعالیت‌های روزمره که منجر به استرس بیش از اندازه به ناحیه زانو می‌گردد (مواردی چون چهارزانو نشستن، دوزانو نشستن، توالت طولانی مدت غیرفرنگی و بالا و پایین رفتن از پله‌ها به دفعات متوالی به خصوص پله‌هایی که شیب تند دارند)
7-شغل و حرفه‌ای که باعث فشار بیش ازحد به زانو می‌شود به ویژه افرادی که در طول فعالیت‌های کاری سخت، هیچگونه استراحتی به مفاصل جهت ترمیم و احیای مجدد نمی‌دهند.
8-چاقی
9-عوامل ژنتیکی
10-بیماری استئوکندریت دیسکان
11-کیست منیسک
12-منیسک دیسکی شکل
13-بی‌ثباتی زانو به علت شلی رباط‌ها
آرﺗﺮوز زاﻧﻮ درﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺑﯿﻦ ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻏﻀﺮوف ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي رﯾﺴﮏ ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﺎﻧﻨﺪﺗﺮوﻣﺎ؛ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ژﻧﺘﯿﮑﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد. اﻓﺰاﯾﺶ وزن و اﺧﺘﻼﻻت ﻣﻔﺼﻞ ﺑﺎر اﻓﺰوﻧﯽ را ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﺑﺨﺼﻮﺻﯽ از زاﻧﻮ وارد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺑﺎر اﺿﺎﻓﯽ ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻠﯽ ﺑﺎﻓﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣـﯽ آورد ﮐـﻪ ﺷـﺮاﯾﻂ وﻗﻮع آرﺗﺮوز را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ نماید.تاکنون برای آرتروزﻋﻼﺟﯽ ﭘﯿﺪا ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﻣﻔﺼـﻞ ﭼـﺎره درجه 1به حساب می اید وﻟﯽ ﺑﻘﺎ و ﭘﺎﯾﻨﺪﮔﯽ آن ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﻧﯿﺴﺖ . ﻋﺪه اي از ﺑﯿﻤﺎران ﻧﻤﺎﯾﻠﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﻧﺪارﻧﺪ؛ ﺑﺮاي ﻋﺪه اي ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﯽ ﺻـﻼح ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﺎﻻﺧﺮه اﯾﻨﮑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ. درﻣﺎن آرﺗﺮوز زاﻧﻮ ﺑﺪون ﺗﻌﻮﯾﺾ ﻣﻔﺼﻞ روﺷﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺸـﮑﻞ است.
1-درمان دارویی طبق نظر پزشک متخصص
2-کاهش وزن درصورت وجود چاقی
3-کنترل فعالیت‌های روزمره (پرهیزازچهار زانو نشستن، پرهیزاز دو زانو نشستن، کاهش شیب پله‌های منزل، بالا و پایین رفتن از پله‌ها به صورت یک پله-یک پله که مستلزم صبر و حوصله می‌باشد، پرهیزاز وضعیت‌های ثابت که زانو در یک حالت به مدت طولانی قرار می‌گیرد و در نهایت عدم انجام حرکات جهشی-چرخشی و تند)
4-تقویت عضلات اطراف مفصل زانو. با تقویت عضلات میزان فشار روی مفاصل کاهش می‌یابد که نوع تمرین و شدت آن از طریق فیزیوتراپیست تنظیم می‌شود .
5-تحرک مفصل به صورت کنترل شده. با توجه به اینکه غضروف فاقد عروق خونی است، حرکات طبیعی نقش بسزایی در تغذیه غضروف دارد
6-حرکات و فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد می‌شوند حتماً ترک شود
7-تنظیم یک برنامه درمانی برای بیمار توسط فیزیوتراپیست به خصوص در مواردی که بیماری شدت یافته و احتمال زمین گیر شدن وجود دارد. بهتر است در موارد شدید بیماری تنظیم برنامه درمانی در ارتباط با محیط فرد صورت گیرد، مسائلی ازقبیل استفاده از تخت، تنظیم ارتفاع تخت با توجه به قد فرد و به ویژه آموزش استفاده از وسایل کمکی همانند عصا و واکر. مثلاً تنظیم ارتفاع واکر با توجه به قد فرد در بسیاری از موارد، راه رفتن بیمار را تسهیل می‌کند.
8-استفاده از زانوبند و وسایل کمکی طبق نظر متخصص ارتز و پروتز
9-آب درمانی (هیدروتراپی)
10-برنامه تمرینات هوازی
11-درمان با عمل جراحی. زمانی‌که درد و مشکلات مفصل خیلی شدید است، عمل جراحی طبق نظر پزشک متخصص جراحی ارتوپد ضرورت می‌یابد.
12- درمان و کنترل بیماری با استفاده از مکمل‌های طبیعی مانند پودر شاخ گوزن نژاد آمریکای شمالی
13. بررسی‌های نشان داده در بیمارانی که شرایط عمل جراحی یا درمان‌های دیگر را ندارند تزریق گاز ازون و پروتکل‌های توانبخشی به افزایش کیفیت زندگی و همچنین کاهش درد این بیماران کمک می‌کند. همچنین می‌تواند روند پیشرفت آرتروز را متوقف کند.
14-لیزر درمانی: درمان با لیزر باید بطور منظم و به شکل ۱ الی ۲ بار در روز و یا طبق نظر فیزیوتراپیست صورت پذیرد. لیزر درمانی بر روی ضایعاتی که نیاز به جراحی دارند نیز اثر مثبت می گذارد و درصد پاسخ دهی عمل جراحی را بالا می برد. لیزر درمانی هم بصورت درمان منفرد و هم به شکل درمان تکمیلی همراه با سایر روش‌های درمانی قابل استفاده است.
ﻋﻼﺋﻢ آرﺗﺮوز
ﻋﻼﺋﻢ ﻋﻤﺪه آرﺗﺮوز زاﻧﻮ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از درد ﻣﻔﺼﻞ، ﺧﺸﮑﯽ ﻣﻔﺼﻞ در اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ، اﺷﮑﺎل در راه رﻓﺘﻦ از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري .ﻋﻼﺋﻢ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺮﮐﺎت ﻣﻔﺼﻞ، ﮐﺮﯾﭙﯿﺘﺎﺳﯿﻮن، اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺠﻢ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪن اﺳﺘﺌﻮﻓﯿﺖ و دﻓﻮرﻣﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﺒﻪ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري و اﻓﯿﻮژن ﻣﻔﺼﻞ در ﺗﻌﺪادي از ﺑﯿﻤﺎران است.
ﻋﻼﺋﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮي آرﺗﺮوز
رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺗﺼﻮﯾﺮي اﺳﺖ .در اﯾﻨﺠﺎ ﺿﺮورت دارد ﺑﻪ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ام آرآي اﺷﺎره ﺑﺸﻮد ﮐﻪ در ﺗﺸﺨﯿﺺ آرﺗﺮوزﺟﺎﺋﯽ ﻧﺪارد.
کلاس ا:اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد اﺳﺘﺌﻮﻓﯿﺖ و اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺎرﯾﮏ ﺷﺪن ﻓﻀﺎي ﻣﻔﺼﻠﯽ.
ﮐﻼس اا: اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد اﺳﺘﺌﻮﻓﯿﺖ وﻟﯽ ﺑﺎرﯾﮑﯽ ﻓﻀﺎي ﺑﯿﻦ ﻣﻔﺼﻠﯽ.
ﮐﻼس ااا: اﺳﺘﺌﻮﻓﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻌﺪد، ﺑﺎرﯾﮏ ﺷﺪن ﻓﻀﺎي ﻣﻔﺼﻞ، اﺳﮑﻠﺮو، اﻣﮑﺎن دﻓﻮرﻣﯿﺘﯽ اﺳﺘﺨﻮان.
ﮐﻼس IV:اﺳﺘﺌﻮﻓﯿﺖ ﻫﺎي درﺷﺖ، ﺑﺎرﯾﮑﯽ ﻓﻀﺎي ﻣﻔﺼﻞ، اﺳﮑﻠﺮوزشدید دفورمیتی استخوان.
کلینیک توانبخشی دکتر نظری با در اختیار داشتن تیم تخصصی مجرب و به روزترین ابزارها در خدمت بیماران عزیز می باشد.
برای دریافت وقت مشاوره و ویزیت از طریق نوبت دهی سایت اقدام کنید و یا با شماره تی کلینیک در تماس باشید یا از امکان ویزیت آنلاین سایت استفاده نمایید
نظری موجود نیست